Çaprazgaga, (Latince Loxia curvirostra). Ötücükuşların İspinozgiller familyasından kuş türü. Avrupa, Asya’ nin kuzey ve orta kesimleri, Orta ve Kuzey Amerika’da toplu halde dağ ormanlarında yaşar. Uzunluğu 17 cm, gagası çapraz biçimdedir. Erkeği tuğla kırmızısı, dişinin ise sırtı kül kahverengi olup karnı yeşilimsidir. Kısa kuyruğu öteki belirgin özelliğidir.

Kuzey Amerika’da kırmızı çaprazgaga kuşu olarak da bilinen ortak çaprazgaga ( Loxia curvirostra ), Finches ailesindeki küçük bir ötücü kuş türüdür. Kuzey Amerika, Avrupa ve Asya’daki Ladin ormanlarında ürer ve yaşarlar. Bazı popülasyonlar üç kıtanın tümünde belirli bölgelerdeki çam ormanlarında ürer ve Kuzey Amerika’da bazı popülasyonlar ladin ormanlarında ürer. Kozalaklı ağaçlarda yuvalar, burada üç ila beş yumurta bırakır.

Çaprazgaga kuşu temelde yerleşik bir kuştur, ancak yiyecek yetersizse güneye göç eder. Bu tür, çiftleşme mevsimi dışında büyük sürüler halinde seyahat eder ve genellikle diğer çaprazgaga kuşları ile karışır. Çaprazgaga kuşu, uçta çarpık olan ve ortak adını aldığı çeneleriyle karakterize edilir. Neredeyse sadece kozalaklı ağaçların, özellikle ladinlerin kozalakları ile beslenir. Gagasının garip şekli, tohumları koniden çıkarmasına izin veren bir uyarlamadır.

Yetişkin erkekler genellikle kırmızı veya turuncu iken dişiler genellikle yeşil veya sarıdır, ancak birçok varyasyon vardır. Bu tür, Avrasya bölgesinde de üreyen papağan çaprazgaga kuşları ve İskoç çaprazgaga kuşları ile karıştırılabilir . Yalnızca kırmızı çaprazgaga kuşu ve beyaz kanatlı çaprazgaga kuşunun bulunduğu Kuzey Amerika’da tanımlama daha az sorunludur.

Bu kuşların ötüşlerinin, Kuzey Amerika’da, bu kıtada, birbirleriyle neredeyse hiç üremeyen, farklı ötüş seslerine sahip sekiz veya dokuz popülasyon olduğunu bilim insanları öne sürmektedir. Gaganın boyutu ve yapısı da değişir ve farklı popülasyonlar, farklı kozalaklı ağaçların tohumlarını yeme konusunda uzmanlaşma eğilimindedir. Şu anda, birkaç kuşbilimci onları farklı türlere ayırmayı öneriyor.

Kırmızı çaprazgagalar, Kuzey Amerika ve Avrasya’daki çeşitli iğne yapraklı ormanlarda ürer. Hareketleri ve oluşumu , birincil besin kaynağı olan kozalaklı tohumların mevcudiyeti ile çok yakından bağlantılıdır. Genellikle kozalaklı ağaçların çoğunun tohumlarının olgunlaştığı yaz sonunda (Haziran-Eylül) yuva yaparlar, ancak uygun bir koni mahsulü olan bir alan bulurlarsa yılın herhangi bir zamanında yuva yapabilirler.